Nederland subsidieert het gebruik van fossiele energie met meer dan negen miljard euro per jaar, heeft het IMF becijferd. Dat staat gelijk aan 544 euro per Nederlander per jaar aan impliciete subsidies, becijferde de Groene Courant. Een onwenselijke situatie, meent Prodeon-directeur Arjun van Merkerk.

Impliciete subsidies zijn geen geldbedragen die de overheid uitgeeft, maar bedragen die gebruikers van fossiele brandstoffen zouden moeten betalen , maar niet doen, omschrijft de Groene Courant.

Het gaat dan met name om ‘verborgen’ kostenposten als luchtvervuiling en klimaatverandering; kosten die wel worden gemaakt, maar niet in de prijs van fossiele brandstoffen verrekend worden. De gebruikers van fossiele brandstoffen in Nederland zouden eigenlijk 9,16 miljard euro moeten uitgeven om de milieu- en gezondheidseffecten tegen te gaan.

Vermeden maatschappelijke kosten

Windenergie maakt die kosten niet. Bij de productie van windenergie is er bijvoorbeeld geen uitstoot van CO2 (klimaat) of fijnstof (gezondheid) en wordt veel minder water gebruikt dan bij andere vormen van energieopwekking. In de windwereld wordt daarom wel gesproken over ‘vermeden maatschappelijke kosten’.

Dat fossiel impliciet zoveel subsidie krijgt, belemmert duurzame energie in de groei, zegt Arjun van Merkerk, financieel directeur van Prodeon: “Om een gelijk speelveld te krijgen tussen fossiele en duurzame brandstoffen, zouden de verborgen kosten van fossiel bij de gebruikers in rekening gebracht moeten worden. Dan zou duurzame energie eerlijker kunnen concurreren met fossiele brandstoffen.”

“Nu bestaat de vreemde situatie”, meent hij “dat duurzame energie als verwijt krijgt dat er subsidie nodig is, maar betalen we met z’n allen indirect een veel hoger bedrag voor het gebruik van fossiele brandstoffen.”

Halveren

Wereldwijd gaat het om bijna vijf biljoen euro (5,3 biljoen dollar) waarmee fossiele brandstoffen impliciet worden gesubsidieerd, 6,5 procent van het bbp wereldwijd. Vooral in China wordt weinig betaald om milieuvervuiling tegen te gaan.

Het IMF beschrijft in zijn rapport dat door het elimineren van de impliciete subsidies voor fossiel het aantal doden door milieuvervuiling wereldwijd zou kunnen halveren en de CO2-uitstoot met 20 procent kan dalen. Het welvaartseffect wordt op 3,6 procent van het wereldwijde bbp geschat.

Spagaat

In het rapport stelt het IMF ook dat fossiele energie onder andere in verschillende landen ‘goedkoop wordt gehouden’ om energie ook voor de armste groepen beschikbaar en betaalbaar te houden. Van Merkerk: “Daar zit meteen ook een spagaat. Energie duurder maken lijkt politiek dus onwenselijk. Er is dus een pakket aan maatregelen nodig om energie - maar dan wel duurzaam - ook voor de grote (arme) massa beschikbaar te krijgen en houden. Vooruitkijkend naar de klimaattop in Parijs in december dit jaar ligt daar een grote uitdaging om het met elkaar eens over te worden. Daartoe is het ook noodzakelijk dat de politiek weerbaarder wordt tegen de lobby van de fossiele industrie en zich niet laten ompraten met het argument werkgelegenheid.”

De begroting van veel landen is sterk afhankelijk van inkomsten uit fossiele brandstoffen. Dat geldt zeker voor de echte olieproducerende landen, maar net zo goed voor Nederland. “Ook dat zal een van de speerpunten in Parijs moeten zijn,” meent de Prodeon-directeur. “Zeker als we ons realiseren dat 75% van de fossiele grondstoffen eigenlijk niet gewonnen zouden mogen worden om de doelstelling van maximaal 2 graden opwarming te kunnen halen.”

Het rapport van het IMF is hier te vinden.

< Terug naar nieuws